Otomobillerin sağlıklı işleyişine yardımcı olan pek çok farklı aksamı var. Motor gücünden direksiyon hareketinin aktarımına kadar farklı alanlardaki bu parçalar sayesinde sistemin performansı artırılır. Tedarik parçası olarak da bilinen rotil, bu aksamlar arasında yer alır. Peki rotil nedir?
Rotil adı verilen parça, aracın ön aksamları arasında yer alır. Parçanın görevi direksiyon ve eklemsi yapıya sahip mafsalın hareketini sağlamak. Rotil, içindeki vidalı uzantılı misketin yapısı gereği her yöne doğru dönebilir. Ağırlıklı olarak direksiyon hareketlerinin yönetiminde görev alır. Malzeme, dayanıklılığını çelik üretim yapısı sayesinde kazanır. Bu şekilde, uzun süreli ve sağlam bir kullanım deneyimi sağlanır.
Arabalarda bulunan rotilin tanımı verildikten sonra akıllara “Alt rotil nedir?” sorusu gelir. Aracın ön kısmındaki aksı temel iskeletteki salıncakla bağlanan yapıya alt rotil adı verilir. Bu bağıntı sayesinde hareket kolaylığı sağlanır.
Direksiyonun hareketi ve aracın işleyişi üzerindeki problemlerde rotil arızası büyük bir etkiye sahip. Bu nedenle malzemenin görevi ve kullanıldığı alanlar hakkında bilgili olmak gerekir. Böylece sorunun çözümü daha pratik bir biçimde bulunur. Peki rotil ne işe yarar?
Rotiller yapısı gereği çok yönlü hareket temelli eylemlerde çalışır. Ağırlıklı olarak aracın süspansiyon sistemlerinde yer alır. Ana görevleri tekerlerin sürüş esnasında hareketini kolaylaştırmak. Bununla beraber direksiyon yönlendirmesinde dönüş ve virajların güvenli bir biçimde geçilmesini sağlar.
Aracın ön süspansiyonunda yer alan rotiller sayesinde kontrol ve sürat kolaylıkla yönetilir. Bu sayede güvenli bir yolculuk deneyimi sağlanır. Özellikle viraj ve bozuk yollarda sürücünün kaza geçirme olasılığı azalmış olur.
Aksam hakkında merak edilenlerden birisi de “Rot kolu nedir?” sorusundan geçer. Rot kolları direksiyondan aldığı hareketi bu yapı sayesinde tekerleklere taşır. Böylece sürücünün verdiği yönlendirme doğrudan araca yansır. Aracın yönetimi daha verimli bir hale gelir.
Rotil sistemi içerisinde yer alan parçalar “Arabada salıncak nedir?” sorusuyla doğrudan bağlantılı. Araba salıncağı adıyla anılan sistem aracın alt iskeletinde yer alır. Bu sistem otomobilin ön sistemlerini dış darbelere karşı korur. Aksamın görevini yerine getirmesinde rot sistemlerinin bilyeli hareket altyapısı büyük bir etkiye sahip.
Rotiller çelikten üretildiği için oldukça dayanıklı bir yapıya sahip. Dolayısıyla parçanın sık arızalanan bir yapısı yok. Bununla beraber belirli yol koşullarında ve aracın süspansiyon sistemini zedeleyecek durumlarda parça zarar görür. Bu nedenle her rutin kontrol sırasında rotil sistemi de incelenir.
Uzun yıllar rutin kontrolü yapılmamış otomobiller ve zorlu arazi koşullarında kullanılmış araçlarda rotil arızasının sıklıkla görülür. Bu tür araçlarda sürücünün sistem üzerindeki kontrolü kısıtlı olur. Kullanıma devam edilmeden önce özellikle alt rotil aksamlarının detaylı bir şekilde incelenmesi gerekir. Herhangi bir arıza durumuna karşın parça değişimi yapılmalı.
Araçlarda rotil arızasının ortaya çıkışı pek çok farklı problemi de beraberinde getirir. Arızanın görüldüğü otomobilde lastik yapısı bozulur. Tekerlek hizası kayarken sürüş kontrolü zorlaşır. Tüm bunlarla beraber çalışırken aracın ön kısmından sesler gelir. Dolayısıyla sürücü ve yolcu güvenliği tehlikeye girer. Arıza durumunda parça uzman bir teknik servis tarafından incelenmeli. Bu sayede potansiyel kaza ve sorunların önüne geçilmiş olur.
Rotilin tanımı ile beraber sistemin diğer parçaları hakkında da bilgi edinmek gerekir. Bu sayede sistemin işleyişi ve olası arızaları daha iyi bir şekilde kavranır. Sistemin aksamlarından birisi de rot başları. Bu parçalar araç yönetimi üzerinde oldukça büyük bir etkiye sahip.
Rot kollarının hareketini kolaylaştırmak adına kullanılan parçaya rot başı adı verilir. Sürücünün ve yol şartlarının yönlendirdiği her hareketin tekerleklere iletilmesini rot başı sağlar. Çelikten imal edilen bu bileşen, sağlam bir yapıya sahip. Bununla beraber büyük kazalar ve zorlu yol koşulları sonucunda aksam zarar görebilir. Böyle durumlarda aracın eski gücüne kavuşması için parça değiştirilmeli.
Aksamın tanımını öğrendikten sonra akıllara “Rot başı arızası nasıl anlaşılır?” sorusu takılır. Rot başında arıza durumu sık yaşanılan bir durum değil. Bununla beraber belirtileri ve ortaya çıktığında neden olduğu durumlar hakkında bilgi edinilmesi gerekir. İşte başlıca rot başı arızası belirtileri:
●Sürüş esnasında direksiyon ve çevresinin titrekleşmesi başlıca rot başı arızası belirtileri arasında yer alır. Bununla beraber rot kolu arızası sonucunda da aynı sorun görülür. Bu problem görüldüğünde sürücünün aracı istenilen yönde ilerletmesi zorlaşır. Dolayısıyla araç kontrolüne bağlı kazalar ortaya çıkabilir.
●Normal şartlar altında otomobil tekerlekleri belirli bir hizada durur. Bu sayede kontrol kolaylığı ve aracın istenilen yönde hareket etmesi sağlanır. Rot başı arızasıyla hizalı düzen yapısı bozulur.
●Arıza sonucunda araba lastiklerinde büyük bir aşınma problemi ortaya çıkar. Böyle durumlarda gerekli bakım işlemleri en kısa zamanda gerçekleştirilmeli. Aksi takdirde problem giderek yayılır. Otomobilin bakım masrafı gitgide artar.
●Direksiyon simidinde zamanla sallanma sorunu ortaya çıkar. Bu duruma bağlı olarak sürüş kontrolü azalır. Sürücü ve yolcuların kaza potansiyeli artış gösterir.
●Motor çalışır haldeyken çeşitli tıkırtı ve boğuk sesler çıkar. İlerleyen süreçte arıza otomobilin diğer parçalarına yayılır.
Tüm bu belirtiler sonucunda otomobilin rot başındaki arıza tespit edilir. Tespitin ardından gerekli bakım işlemleri uzman teknik servislerde yapılmalı. Bu sayede parçanın güvenli bir şekilde değiştirilmesi ve aracın eski gücüne kavuşturulması sağlanır.
Rot kolu ve başında boşluk oluşumu zorlu yol koşullarına bağlı bir arızaya işaret eder. Yolculuk esnasında kasis ve çukurlara hızlı giriş yapılması aracın ön takımlarına zarar verir. Bu durumun sonucu olarak salıncak, süspansiyon ve motor bölgesinde yer alan hareket parçaları yıpranır.
Rot başında boşluk oluşmasının nedenlerinden birisi de içeriğindeki kauçuk yapının zamanlara aşınması. Kauçuk yapının görevi parçanın iç kısmını korumak. Uzun yıllar süren kullanım sonucu bu yapı aşınarak işlevini yitirir.
İlgili durumlar sonucunda rot başı ve kolu üzerinde oluşan aşınımlar aracın hareketini zorlaştırır. Bununla beraber şoförün araba üzerindeki sürüş hakimiyeti düşer. Kaza potansiyeli artar. Dolayısıyla rot başı ve rot kolu arızası oluştuğunda doğrudan teknik servis desteği alınmalı.
Rotil sistemi içerisindeki parçaların her biri kendine özgü bir göreve sahip. Dolayısıyla arıza durumunda gerekli bakımı bir teknik servis uzmanı yapmalı. Aracın ilgili destek ekibine götürülmesi gerekir. Hemen ardından bakım süreci başlatılır.
Bakım sürecinde ilk işlem aracın lifte yükseltilmesi. Bu sayede arızanın hangi rot parçasından kaynaklandığı daha rahat bir biçimde tespit edilir. İlgili parçanın bulunmasının ardından söküm işlemi yapılır. Parçanın yapısı ve hasar gören kısmı incelenir.
Eski parçadaki problemin çözülmesinin ardından duruma göre yeni bir parça ile değişim yapılır. Aksam aracın ilgili bölümüne yerleştirilir. Monteleme işlemi tamamlandıktan sonra araç liftten indirilir. Yeni parça ile gerekli sürüş testleri yapılır. Bu sayede aksamın uygun bir biçimde değiştirildiğinden emin olunur. Herhangi bir sorun çıkmamasına bağlı olarak bakım işlemi tamamlanır. Araç tekrardan sağlıklı ve güvenli bir şekilde çalışır.