Hava Yastığı (Airbag) Nedir? Nasıl Çalışır?

Hava yastığı, bir trafik kazası durumunda sürücü ve yolcuların zarar görmesini engellemek için tasarlanmış bir güvenlik mekanizmasıdır. Hava yastıkları, aracın çarpma noktasındaki ivmeyi algılayan sensörlerle donatılmıştır ve kaza anında hızla şişerek sürücü ve yolcuların yaşayacağı olası fiziksel darbenin absorbe edilmesine yardımcı olur. Hava yastığı, araçta yer alan bir kutu içinde saklanır. Bir kaza durumunda bilgisayar, hava yastığına hızlı bir şekilde basınçlı gaz gönderir. Bu gaz, hava yastığını birkaç milisaniye içinde şişirir. Yolcuların darbeyi emmesine yardımcı olmak için geniş bir yüzey alanına sahip olmasıyla beraber çarpma anındaki şiddetten koruyarak ciddi yaralanmaların önlenmesine olanak tanır.

Araba hava yastığı; sadece kaza durumunda aktive olur ve genellikle aracın ön koltukları, direksiyon simidi, yolcu koltukları ve yan kısımlar gibi stratejik bölgelere yerleştirilir. Hava yastığı, bir kez kullanıldıktan sonra, yenisiyle değiştirilmelidir. Ayrıca bu sistem, araç içindeki sürücü ve yolcular için hayati önem arz eden mekanizmalar arasında yer alır.

Hava Yastığı Nasıl Açılır?

Hava yastığı açılması, bir trafik kazası durumunda otomatik olarak gerçekleşir. Bu süreç darbeyi algılayan sensörler tarafından başlatılır. Sensörler, tipik olarak aracın önünde bulunur ve hız veya yavaşlamadaki ani değişiklikler ile çarpışmaları milisaniyeler içinde algılamak için tasarlanmıştır. Bir çarpışma algılandığında, genellikle aracın orta konsolunda ya da ön panelinin altında bulunan hava yastığı kontrol ünitesine bir sinyal gönderilir. Daha sonra kontrol ünitesi, esas olarak küçük bir patlayıcı yükü olan bir ateşleyiciyi etkinleştirir. Ateşleyici, hava yastığı modülünün içindeki itici gazı hızla yakar ve içini dolduran büyük miktarda bir gaz basıncı oluşturur.

Tüm süreç son derece hızlı, genellikle 20 ila 30 milisaniye içinde gerçekleşir. Ardından hava yastığı şişer ve yolcu ile aracın sert yüzeyleri arasında darbeyi emen yumuşak bir mekanizma ortaya çıkar. Hava yastığı açıldıktan sonra hemen sönmeye başlar ve yolcuların araçtan güvenli bir şekilde çıkmasını sağlar. Hava yastıklarının emniyet kemerleri gibi diğer güvenlik özellikleriyle birlikte çalışacak şekilde tasarlandığını unutmamak gerekir. Hava yastığı ve emniyet kemeri kombinasyonu, bir çarpışma durumunda ciddi yaralanma veya ölüm riskini büyük ölçüde azaltabilir.

Hava Yastığı Çalışma Prensibi

Hava yastığı, bir çarpışma anında araç içindeki sensörler tarafından algılanan çarpma kuvvetine göre otomatik olarak açılır. Ayrıca, içindeki gaz jeneratörü sayesinde işlev gösterir. Çarpışma algılandığında, sensörler hava yastığının açılması gerektiğine dair sinyal verir. Bu sinyal, hava yastığı kontrol ünitesine gönderilir. Kontrol ünitesi, gaz jeneratörüne patlayıcı bir kimyasal reaksiyon tetikleyen elektrik sinyali gönderir. Bu patlama sonucunda gaz jeneratörü, birkaç milisaniye içinde, hava yastığını şişirmek için gerekli olan gazı üretir ve hava yastığı hızla açılır.

Hava yastığının şişmesi, yolcuların vücutlarının darbe alanını azaltarak çarpışma sırasında başlarını, göğüslerini ve diğer hayati bölgelerini korur. Genellikle sürücü ve ön yolcu koltuklarına yerleştirilir ancak bazı araç modellerinde diğer bölgelerde de hava yastıkları bulunabilir. Ayrıca araçta kullanılan hava yastıkları; araç modeline, hızına, ivmesine ve diğer faktörlere göre farklı şekillerde tasarlanabilir.

Airbag Çeşitleri Nelerdir?

Sürücü ve yolcuların güvenliği için tasarlanmış olan hava yastıkları, olası bir kaza sırasında araç içindekilerin alabileceği her türlü fiziksel hasarı önlemek için iç kabinde birçok bölgede konumlandırılmıştır. Düzenli olarak kontrol ettirilmeleri, verimli bir şekilde çalışmalarını sağlayarak olası kazalarda ölümcül yaralanmaların önüne geçer. Araçlara yerleştirilen hava yastıkları şu kısımlarda bulunabilir:

- Ön bölüm hava yastıkları: Ön hava yastıkları, araçlarda bulunan en yaygın hava yastığı türüdür. Çarpışma sırasında sürücünün ve yolcuların baş ve yüz bölgelerini korumak için tasarlanmıştır. Bu hava yastıkları direksiyon simidinde ve gösterge panelinde yer alır.

- Yan hava yastığı: Yan hava yastıkları, aracın kapı bölgesinden alacağı kaza darbelerinde sürücü ve yolcuları korumak için tasarlanmıştır. Bu hava yastığı çeşidi araç koltuklarının sağ ve sol kısımlarında bulunur. Çarpma anındaki darbeyi emerek sürücü ve yolcuların yaralanmasının önüne geçer.

- Perde hava yastığı: Perde hava yastıkları, aracın tavanından aşağı doğru asılı olarak konumlandırılır ve bir çarpışma durumunda sürücü ve yolcuların başlarını korumak için tasarlanmıştır. Çarpışma anındaki ivmelenmeyi engeller.

- Diz hava yastığı: Diz hava yastıkları, sürücü ve yolcuların diz bölgesini korumak için tasarlanmıştır. Bu hava yastıkları, araçta bulunan birkaç hava yastığı çeşidinden biridir ve özellikle küçük araçlarda daha sık kullanılır. Diz hava yastıkları, genellikle aracın ön konsolunda ve sürücü ile yolcu koltukları arasındaki alanda bulunur.

- Direksiyon hava yastığı: Direksiyon hava yastıkları, sürücüyü korumak için tasarlanmıştır ve araçların direksiyonunun arkasına yerleştirilir. Çarpma anında sürücünün başını ve göğsünü korur.

- Yaya hava yastığı: Yaya hava yastığı, trafik kazalarında yaya güvenliğini artırmak için tasarlanmış bir güvenlik sistemidir. Bu hava yastığı, aracın ön bölümünde bulunur ve araç önünde bulunan sensörler tarafından algılanan bir çarpışma durumunda otomatik olarak açılır.

Hava Yastığı Hangi Durumlarda Açılır?

Hava yastığı patlaması, aracın bir nesneye veya başka bir araca çarptığı kaza durumlarında açılacak şekilde tasarlanmıştır. Hava yastıkları açılmak için belirli bir hız ve açısal ivme sınırını aşan bir çarpışma kuvvetini algıladıklarında devreye girerler. Modern araçlarda, hava yastıklarını açmak için kullanılan birçok sensör bulunur. Bu sensörler, aracın hızını, ivmesini ve diğer faktörleri sürekli olarak ölçerek, bir çarpışma durumunda hava yastığını açması gerekip gerekmediğini belirler.

Airbagler, genellikle şiddetli çarpışma durumlarında açılır. Bunun yanı sıra devrilme ve takla atma gibi tehlikeli durumlarda da otomatik olarak aktif hale gelir. Ayrıca düşük bir ihtimal dahilinde olmak üzere aracın elektrik sisteminde meydana gelen bir arıza nedeniyle de açılabilir. Bunun önüne geçmek için araçların periyodik bakım ve onarım işlemlerinin yapılması önerilir.

Arabada Hava Yastığı Işığı Neden Yanar?

Araçlarda hava yastığı ışığı, aracın güvenlik sisteminde bir sorun olduğunu veya hava yastığının açılması gerektiğini belirten bir uyarı ışığıdır. Bu ışık, genellikle araç çalıştırıldığında kısa bir süre yanar ve ardından sönmesi beklenir. Ancak ışık, kısa süre içinde sönmüyorsa bir sorun olduğu anlamına gelebilir. Aşağıdaki nedenlerden dolayı hava yastığı ışığı yanıyorsa hava yastığı kontrolü yapılması için teknik destek alınması gerekebilir.

- Hava yastığı sistemi arızası: Hava yastığı ışığı, araçta bir hava yastığı sistemi arızası olduğunda yanabilir. Bu durumda sistem çarpışma anında yeterli koruma sağlamayabilir.
- Sensör arızası: Hava yastığı ışığı, hava yastığı sistemi sensörlerinde bir arıza olduğunda da yanabilir. Sensörler; aracın hızını, ivmesini ve diğer faktörleri ölçerek hava yastığının açılması gerekip gerekmediğini belirler. Sensörlerde bir arıza olduğunda hava yastığı açılmayabilir veya beklenmeyen bir şekilde açılabilir.
- Sistemin devre dışı bırakılması: Bazı durumlarda araç sahibi veya bakım teknisyeni, aracın hava yastığı sisteminin devre dışı bırakılmasına karar verebilir. Bu durumda hava yastığı ışığı sürekli olarak yanar.
- Elektriksel sorunlar: Aracın elektrik sistemindeki bir sorun, hava yastığı ışığının yanmasına neden olabilir.