Araçlar, sahipleri için değerlidir ve onlara zarar gelmemesi için çeşitli önlemler almayı tercih edebilirler. Bu tedbirlerin içinde araç hırsızlığına dair geliştirilen önemli özellikler de yer alır. Araç güvenliğinin sağlanması konusunda çok temel bir sistem olan immobilizer sistem, “çipli anahtar” ya da “çipli otomobil anahtarı” gibi isimlerle de bilinir. “Motor blokajı” ve “motor kilidi” kavramları da yine immobilizer sistem için kullanımı tercih edilen kelime grupları içinde kendine yer bulur. Bu sisteme, özellikle 1999 yılı ve sonrasında üretilen araçların hemen hemen hepsinde karşılaşılabilir. Son yıllarda üretilen otomobillerin ise hepsinde bu özelliğe rastlamak mümkün olur.
İmmobilizer, temel olarak 4 öğeden meydana gelir: anten (veya kontak bileziği), elektronik kontrol ünitesi (ECU), immobilizer kutusu ve transponder. İmmobilizer sisteme sahip olan araçların düz kontak istemiyle araç hırsızlığı yapan kişileri engellemesi, bu sistemleri her araçta bulunması gereken bir özellik hâline getirmektedir. İmmobilizer ışığı dışarıdan da görülebilir, aracın düz kontak ile çalıştırılamayacağı fark edilir ve araç hırsızları aracı çalamayacaklarını bildikleri için genellikle immobilizer ışığına sahip araçlardan uzak dururlar. İmmobilizer sistem aracın temel güvenliğinin sağlanması konusunda etkilidir, araç hırsızlıklarına karşı önemli bir güvenlik önlemi immobilizer sistemler gerçekleştirilebilir.
İmmobilizer sistem, aracın motorunun çalışmasına olanak tanıyan sistemin devre dışı kalması ve immobilizer sistemin çalışmaya başlamasına düzeneğine dayanır. Sistemin yakıt beslemesi ile kontağı devre dışı hâle getirmesi sayesinde sistem devreye girer. Transponder ve radyo frekans okuyucusu sistemin çalışabilmesinde bazı görevler üstlenir. Radyo frekans okuyucusu direksiyon kolunda yer alır ve okuyucuya transponder tarafından bir kod iletimi sağlanır. Gönderilmiş olan kodun doğru olması hâlinde araç çalışır duruma gelir. Kodun yanlış olması hâlinde araç gerçek anahtar haricinde hiçbir yolla çalıştırılamaz duruma gelir ve devre dışı kalır.
Çalışma prensibi ve sistemi özetle bahsedilen şekilde olan immobilizer sistemin çalışma prensibine daha yakından bakılabilir. İmmobilizer teknoloji, arabanın çalışmasına yardımcı olan yakıt ve ateşleme sistemine müdahale ederek aktif hâle gelir. Düzenek tamamen bu sisteme bağlıdır. Anahtarın takılı olmadığı durumlarda bu sistemlerin devre dışı kalmasıyla birlikte araç çalışmaz durumda olur. İmmobilizer anahtarında bir tür şifre içeren çip bulunur. Bu çip, araçtaki sistemle eşleşmelidir, aksi durumda araç çalışmaz. Bu şifre kontak bileziği kısmında yer alan okuyucu tarafından algılanır. Anahtar ve kontak şifrelerinin eşleşmesi hâlinde yakıt ve ateşleme sistemi aktif hâle gelerek araç çalışır konuma gelir.
İmmobilizer düzeneğin anahtara bağlı olarak çalışır, anahtar olmadan araç çalışmaz konumda kalır ve düz kontak yöntemi gibi hırsızlık yöntemlerinin önüne geçilerek aracın çalınması engellenebilir. İmmobilizer sistem araçların güvenliğinin sağlanabileceği en eski sistemlerden biridir. İmmobilizer sistemle birlikte araçların güvenliğini yüksek düzeyde sağlayabilmek için ekstra güvenlik önlemleri almak da sürücülerin araçlarını korumak adına tercih edebileceği yollar arasındadır.
Araçların çalınmasına karşı teknolojinin gelişimiyle birlikte farklı önlemler alınabilir. Araçların elektronik cihazlara bildirim gönderen özelliklerle donatılması sağlanabilir. Bu tür teknolojik yeniliklerle birlikte bazı klasik yöntemler de araçların güvenliğinin korunması konusunda üstün yetenekler sergiler. İmmobilizer sistemi de bu geleneksel yöntemler içinde bulunur. Çalıntı durumlarında hırsızlar araçların anahtarlarına sahip olmaz, bu yüzden düz kontak işlemi ile aracın hareket ettirilmesini sağlayabilirler. Sıcak kablolama ismiyle de bilinen bu işlemle direksiyonun kolonunun kırılması ve manuel ateşleme aşamaları gerçekleştirilir. İmmobilizer sisteme sahip olan araçlarda bahsedilen işlem hiçbir koşulda gerçekleştirilemez. Sistem, böyle bir senaryoda kontağın tamamen devre dışı kalmasını sağlar. İmmobilizer sistem yeni nesil araçlarda artık halihazırda bulunmaktadır. Eski model bazı araçlar immobilizer sisteme sahip olmayabilir, gereken durumlarda eski model araçlara da eklenebilir.
İmmobilizer anahtar sistemi aracın güvenliğinin sağlanması açısından yararlı olsa da araç sahipleri, araçlarını ek yöntemlerle korumaya alabilir ve araçların daha güvende kalmalarına yardımcı olabilirler. Araç korunmasına yardımcı olan çeşitli sistemler şöyle sıralanabilir:
●Alarm sistemleri araçların korunmasında tercih edilen sistemlerden biridir. Aracın kapılarının zorlanması ve açılması, aracın darbe alması gibi anlarda devreye girer ve verdiği yüksek ses ile araç sahibinin sorundan haberdar olmasına yardımcı olur.
●GPS takibi araç konumunun daimi bir şekilde izlenebildiği koruma sistemidir. Koordinatların belirlenmiş merkeze iletilmesi ile çalışır ve aracın çalınması hâlinde en kısa sürede bulunmasına katkı sunar.
●Direksiyon kilitleri araç koruma önlemlerinde tercih edilen seçeneklerden biri olur. Belirli şartlarda çalışmaya ayarlanan direksiyon kilitleri, hırsızların aracı yönlendirmesini engeller.
●Kilit sistemleri araçların kapılarının otomatik şekilde kilitlenmesini sağlar. Sürücünün araçla olan mesafesini takip eden kilitler, kısa süre içinde aktif konuma gelir ve aracın güvenliği sağlanmış olur.
●Aracın içinde belirli noktalara yerleştirilmiş kameralar sayesinde araca yaklaşan kişiler görüntülenebilir ve hırsızların tespit edilmesi çok daha kolay bir hâle gelebilir.
●Araç çevresine konumlanan algılayıcılar sayesinde aracın çevresindeki hareketler izlenebilir ve araca müdahale edildiğinde alarm etkinleştirme ya da kayıt yapma gibi işlemler gerçekleştirilebilir.
İmmobilizer arızası çok sık karşılaşılan bir sorun olmamakla birlikte, bazı araçlarda görülebilen bir problem hâline gelebilir. Kilitleme ya da kilidi açma problemleri, motorun çalışmaması, alarmın devre dışı kalması ve kontağın dönüş gerçekleştirememesi gibi durumlar büyük oranda immobilizer anahtar arızası sonucunda gerçekleşir. İmmobilizer arızasının anlaşılması her zaman çok kolay olmaz ancak bazı belirtiler sayesinde arızaların tespiti edilmesi ve sorunların ortadan kaldırılması daha kolay hâle gelebilir. İmmobilizer hatasının anlaşılmasının ardından sistemdeki aksaklıkların giderilmesi için en kısa sürede bir uzman görüşüne başvurulması yerinde bir tercih olabilir.
●İmmobilizer hatası, immobilizer anahtardan ya da araç üzerinde bulunan otomatik sistemlerden kaynaklanan bir sorun olabilir.
●Anahtarın çevrilmesinde veya start düğmesine basılmasından sonra motorun çalışmaması durumu immobilizer arızasının göstergesi olabilir.
●Anahtarla ilgili bir problem olduğuna dair araç bilgi paneli üzerinden uyarılar gelmesi durumunda sorun immobilizer arızasından kaynaklanıyor olabilir.
●Sistemde arıza olması durumunda immobilizer sembolü gösterge panelinde aktif hâle gelebilir, bu durum immobilizer sistemde bir problem olduğunun göstergesidir.
●Aracın çalışır hâlde olduğu veya çalışmadığı durumda anahtarın araçla bağlantısı ve anahtar kontrolü kaybolabilir, bu durumda araçtan anahtarın değiştirilmesi gerektiğine dair bir uyarı gelebilir. Uyarı sayesinde immobilizer arızası olduğu ortaya çıkabilir.
●Araçtan anahtarın çıkarılmasına dair bir zorlukla karşılaşılması hâlinde immobilizer sistemde bir problem olduğu görülebilir.
İmmobilizer çipli anahtar sistem, araçların hırsızlıklara ve diğer fiziksel zararlara karşı korunması konusunda sürücülerin uygulayabileceği en temel sistemlerden biridir. Araç sahipleri, araçlarını koruyabilmek için immobilizer sisteme sahip araç modellerini tercih edebilir, eski model araç kullanan sürücüler ise immobilizer sistemi araçlarına ekletebilir. İmmobilizer sistem aracın korunması açısından güvenilir olan geleneksel sistemlerden biridir. Güvenilir olmasının yanında her güvenlik önlemi sorun yaratabilecek bir açığa sahip olabilir. Aracın korunması için immobilizer sistemle birlikte kullanılabilecek ek güvenlik önlemleri sayesinde aracın güvenliği artırılabilir. Güvenlik sistemlerinin birbirine entegre şekilde kullanılması gibi yöntemlerle de araçların güvenliği etkili bir şekilde gerçekleştirilebilir.